Szkoda istotna samochodu – co to jest, co oznacza?

Znalezienie samochodu używanego wartego swojej ceny, który jest bezwypadkowy i w dobrym stanie technicznym, to zadanie dość trudne i czasochłonne. Wielokrotnie sprzedawcy celowo ukrywają usterki, aby móc drożej sprzedać samochód. Dlatego kluczowa jest dokładna weryfikacja, której pierwszym etapem jest sprawdzenie historii pojazdu. To raport, który pozwala dowiedzieć się wielu informacji o pojeździe, w tym, czy auto miało odnotowaną szkodę. Podczas analizy dokumentu niepokojący może być wpis o szkodzie istotnej. Dlatego podpowiadamy, czym jest szkoda istotna, jak ją rozumieć oraz czy taki pojazd należy bezwzględnie zdyskwalifikować i nie brać pod uwagę przy poszukiwaniu auta.
Co to jest szkoda istotna?
Żeby zrozumieć, czym jest szkoda istotna, należy odnieść się do przepisów. Termin szkody istotnej obowiązuje od 15 marca 2020 roku. Kluczowa jest ustawa Prawo o ruchu drogowym (art. 2 pkt 10a). Znajdują się tam warunki, kiedy zachodzi i co oznacza szkoda istotna pojazdu, tj.:
> dotyczy układu nośnego, hamulcowego lub kierowniczego auta;
> musi ją stwierdzić towarzystwo ubezpieczeniowe lub Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny;
> auto po szkodzie stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu drogowego;
> auto po szkodzie wymaga dodatkowego badania technicznego na stacji diagnostycznej.
Jeżeli samochód brał udział w kolizji i szkodę zaliczono jako istotną, towarzystwa ubezpieczeniowe i Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny mają obowiązek wprowadzić taki zapis do bazy. Dotyczy to szkód pojazdu zgłoszonych z obowiązkowego ubezpieczenia OC lub autocasco. Stosowny wpis pojawi się w raporcie VIN i jest nieusuwalny, na zawsze pozostając w rejestrze. Obok zapisu “Powstanie szkody istotnej” pojawia się adnotacja. Zawiera ona w sobie nazwę ubezpieczyciela rozliczającego naprawę oraz ogólnikowy opis z wymienieniem uszkodzonych elementów.
Szkoda istotna nie jest szkodą całkowitą
Zapis “Powstanie szkody istotnej” może mocno niepokoić i brzmi na tyle poważnie, że kojarzy się z poważną usterką, aby takiego samochodu nie brać pod uwagę. W praktyce nie jest to takie oczywiste. Wpis o szkodzie istotnej pojawi się w rejestrze, o ile rzeczoznawca oceni to w ten sposób, że uszkodzenie zagraża bezpieczeństwu ruchu drogowego. Warunki, jakie musi spełnić szkoda istotna, są dość ogólne.
Oznacza to, że w Raporcie Historii Pojazdu może pojawić się zapis o szkodzie istotnej nawet wówczas, kiedy uszkodzenie nie jest szczególnie groźne, ale było likwidowane przez towarzystwo ubezpieczeniowe (np. wygięcie wahacza lub drążka kierowniczego po wjechaniu w dziurę). Wręcz przeciwnie – informacja o szkodzie istotnej nie pojawi się w raporcie, jeżeli auto było poważnie rozbite, ale szkoda nie jest likwidowana z ubezpieczenia. Wydaje się, że pośród kryteriów, które wskazują, kiedy można uznać szkodę za istotną, brakuje informacji o minimalnej wysokości usuwanej szkody.
Przede wszystkim szkody istotnej nie należy mylić ze szkodą całkowitą, która funkcjonuje w regulaminach ubezpieczycieli. Szkoda całkowita ma miejsce, jeżeli samochód nie nadaje się do naprawy lub koszty przekraczają wartość pojazdu w dniu likwidacji szkody. Znaczenie ma również rodzaj ubezpieczenia – OC lub AC, tj.:
> likwidacja szkody całkowitej z OC – jeżeli naprawa pojazdu przekracza 100% jego wartości;
> likwidacja szkody całkowitej z AC – zazwyczaj, jeżeli naprawa pojazdu przekracza 70% jego wartości.
Przy szkodzie całkowitej uszkodzenia są więc naprawdę poważne. W przypadku szkody istotnej wcale nie muszą być kosztowne i oznaczać, że samochód jest wrakiem, który nie nadaje się do dalszej eksploatacji. Szkodę istotną należy raczej traktować jako fakt, że była likwidowana z OC lub AC. Nie należy lekceważyć takiego zapisu, ale nie musi on dyskwalifikować pojazdu.
Szkoda istotna samochodu w raporcie VIN
Informacji, czy samochód miał odnotowaną szkodę istotną, należy szukać w Raporcie Historii Pojazdu, np.:
> Raport Centralnej Ewidencji Pojazdów – do pobrania po podaniu numeru rejestracyjnego, numeru VIN i daty pierwszej rejestracji;
> Raport Historii Pojazdu Autobaza – do pobrania po podaniu numeru VIN pojazdu.
Oczywiście w raporcie znajduje się wiele różnych informacji, szczególnie jeżeli są to raporty komercyjne, a nie publiczne bazujące na bazie CEPiK. Raport VIN Autobaza zawiera w sobie m.in.:
> dane techniczne,
> fabryczne wyposażenie,
> informacje o szkodach,
> chronologiczna historia,
> informacje o ogłoszonych wezwaniach serwisowych,
> informacje z bazy pojazdów kradzionych,
> archiwalne zdjęcia pojazdu.
W ten sposób inwestor, który chce nabyć samochód używany, może sprawdzić, czy pojazd jest bezwypadkowy, jaki ma rzeczywisty przebieg, czy nie pochodzi z kradzieży, czy był wzywany do serwisu w związku z akcją serwisową i wiele więcej. W przypadku szkód często można znaleźć tutaj również informacje dotyczące wysokości szkody w formie widełek. Daje to pewien obraz, jak poważne były uszkodzenia, chociaż należy pamiętać, że nawet wysoko wyceniane szkody nie muszą dyskwalifikować auta, jeżeli straty są wyceniane na podstawie oficjalnych cen z ASO. Dodatkowo w serwisie Autobaza klienci mogą skorzystać z usług dodatkowych (m.in. Ekspercka wycena pojazdu, Raport oględzin pojazdu, Sprawdzenie zastawu sądowego, Lista procedur serwisowych).
Podsumowując, informacji o szkodzie istotnej nie powinno się lekceważyć. Jednak taki zapis nie musi świadczyć, że pojazd miał poważną szkodę. Często jest wręcz przeciwnie i informacja o szkodzie istotnej pojawia się przy stosunkowo niegroźnym uszkodzeniu.
Brak informacji o takiej szkodzie w ogłoszeniu lub podczas rozmowy ze sprzedawcą również nie musi świadczyć o złej woli sprzedającego. Zwyczajnie może on nie wiedzieć, że szkoda rozliczana z OC czy AC została potraktowana jako istotna. Dlatego sprzedający powinni sprawdzić, czy w raporcie VIN nie znajduje się taki zapis, aby móc uspokoić potencjalnych nabywców. Pozwoli to uniknąć pretensji, szczególnie jeżeli sprzedawca dysponuje także dokumentacją szkód uznanych za istotne.

>>> https://www.autobaza.pl/page/auto-ekspe ... o-oznacza/

P.S. Skąd powstało pojęcie „szkoda istotna”?
Kiedy dano dostęp kierowcom do pewnych danych pojazdu zawartych w CEPiK, m.in.: pierwsza data rejestracji samochodu, ilość właścicieli, przebieg, czy właścicielem była osoba prywatna czy firma, ważność polisy OC – pojawiły się postulaty, żeby był tam również wpis dotyczący szkody całkowitej – jeśli taka wystąpiła. Pomysł dobry, ale…
Problemem jest to, że ubezpieczyciele, likwidując szkodę często nadużywają orzekania o „szkodzie całkowitej”. Bo dzięki temu mogą znacznie zaoszczędzić na wypłacie należnego odszkodowania.
Wszystko zależy od wartości pojazdu w chwili zaistnienia zdarzenia (szkody). Wysoką wartość będą miały auta np. w wieku do 4 lat, a niską samochody starsze, głównie kilkunastoletnie.
Szkodę całkowitą określa się, jeśli naprawa uszkodzonego pojazdu przekracza:
> 100% wartości auta przy szkodzie likwidowanej z OC,
> 70% wartości auta przy szkodzie likwidowanej z AC.
Zdarzało się, że ubezpieczyciel likwidując szkodę najpierw liczył koszt naprawy uszkodzonego samochodu według stawek z ASO (robocizna i nowe części). Jeśli wyliczenia pozwoliły zakwalifikować szkodę całkowitą to ją orzekano. Jeśli nie, to ponownie wyliczano koszt naprawy, ale już wg robocizny niezależnego warsztatu i cen części – zamienników (aby pomniejszyć kwotę odszkodowania). Powodowało to nadużywanie tego pojęcia. Druga sprawa to: kwalifikacja szkody całkowitej w miarę w nowym aucie (które ma znaczną wartość) może oznaczać poważne szkody/naprawy (np. „dzwon”), natomiast taka w/w szkoda w starym kilkunastoletnim samochodzie (o małej wartości) może oznaczać małe szkody (np. uszkodzenie błotnika, zderzaka czy znaczne zarysowania karoserii). Więc taka szkoda szkodzie nie równa. Dlatego wpisanie do danych CEPiK „szkody całkowitej” byłoby nieprecyzyjne i dodatkowo krzywdzące dla właścicieli starszych samochodów (którzy np. sprzedają sprawny pojazd, a szkodę np. zarysowanie boku auta naprawili u lakiernika). Dlatego przyjęto nazwę „szkoda istotna”.
Przy zakupie każdego używanego auta należy dokładnie sprawdzić jego stan techniczny. Osobiście bardziej byłbym zainteresowany zakupem starszego pojazdu ze szkodą istotną, niż nowszego z taką szkodą, o dużej wartości rynkowej.